Σύγχρονες
Θεραπείες

Πώς θα θεραπευτεί η κάκωσή μου;

Τα ραγισμένα δόντια εξηγούν την αιτία της πλειοψηφίας όλων των οδοντικών κακώσεων. Αποκολλημένα ή εξαγμένα με χτύπημα δόντια είναι παραδείγματα λιγότερο συχνών αλλά αρκετά σοβαρών κακώσεων. Η θεραπεία εξαρτάται από τον τύπο, την θέση και την βαρύτητα της κάθε κάκωσης. Οποιαδήποτε οδοντιατρική κάκωση, ακόμη και εάν είναι εμφανώς ήπια, απαιτεί άμεσα εξέταση από οδοντίατρο ή από ενδοδοντολόγο. Μερικές φορές τα διπλανά δόντια υποφέρουν από επιπλέον ανεπαίσθητη κάκωση που μπορεί μόνο να διαγνωστεί από μια οδοντιατρική εξέταση.

Δόντια ραγισμένα ή με κάταγμα

Οι περισσότερες μύλες δοντιών που έχουν υποστεί κάταγμα ή είναι ραγισμένες μπορούν να αντιμετωπιστούν είτε συνενώνοντας το σπασμένο κομμάτι ή τοποθετώντας ένα κομμάτι δοντιού-σφράγισμα. Εάν ένα σημαντικό κομμάτι έχει σπάσει, τότε μια τεχνητή στεφάνη ίσως χρειαστεί για να αποκαταστήσει το δόντι.

Εάν ο πολφός είναι εκτεθειμένος ή κατεστραμμένος μετά την διάσπαση της μύλης, τότε απαιτείται ενδοδοντική θεραπεία. Αυτές οι κακώσεις χρήζουν ειδικής προσοχής. Εάν αναπνέοντας ή πίνοντας κρύα ροφήματα πονάτε ή έχετε ενόχληση κατά τον βούρτσισμα, ακουμπήστε μια υγρή αποστειρωμένη γάζα για να ανακουφιστείτε από τα συμπτώματα μέχρι να επισκεφτείτε τον οδοντίατρό σας. Ποτέ να μην χρησιμοποιείτε τοπικά παυσίπονα ή αλοιφές ή ασπιρίνη στην ερεθισμένη περιοχή για να ελαχιστοποιήσετε τα συμπτώματα πόνου.

Οι τραυματισμοί στα πίσω δόντια συχνά περιλαμβάνουν διασπασμένα οδοντικά φύματα, ραγίσματα και πιο σοβαρά διασπασμένα δόντια. Εάν οι ρωγμές εκτείνονται στην ρίζα, τότε απαιτείται ενδοδοντική θεραπεία και θήκη για να ανακτηθεί η λειτουργία του δοντιού. Το διασπασμένο δόντι ίσως καταλήξει σε εξαγωγή.

Δόντι που έχει υποστεί μερική μετατόπιση (μερική εκγόμφωση)

Κατά την διάρκεια μιας κάκωσης, το δόντι μπορεί να μετακινηθεί πλάγια, προς τα έξω ή να ενσφηνωθεί στο φατνίο του. Ο ενδοδοντολόγος σας ή ο γενικός οδοντίατρός σας θα επανατοποθετήσει και θα σταθεροποιήσει το δόντι σας. Για τα μόνιμα δόντια που έχουν εκγομφωθεί συνήθως απαιτείται ενδοδοντική θεραπεία η οποία πρέπει να ξεκινήσει μερικές ημέρες αμέσως μετά την κάκωση. Αντισηπτικά σκευάσματα, όπως υδροξείδιο του ασβεστίου, τοποθετούνται εσωτερικά στο δόντι ως μέρος της ενδοδοντικής θεραπείας. Σε δεύτερη συνεδρία πραγματοποιείται η έμφραξη των ριζικών σωλήνων.

Σε περιπτώσεις παιδιών ηλικίας μεταξύ 7 και 12 ετών ίσως να μην χρειάζεται ενδοδοντική θεραπεία από την στιγμή που τα δόντια τους είναι αδιάπλαστα και ακόμη αναπτύσσονται. Για τέτοια περιστατικά, ο ενδοδοντολόγος ή ο οδοντίατρος παρακολουθεί την επούλωση προσεχτικά και παρεμβαίνει άμεσα εάν εμφανιστούν οποιεσδήποτε δυσμενείς αλλαγές. Συμπερασματικά, επιπλέον συναντήσεις για την παρακολούθηση του περιστατικού είναι πιθανόν να χρειαστούν. Νέες έρευνες αποδεικνύουν ότι στελέχη κυττάρων που παρουσιάζονται στους πολφούς των νέων ανθρώπων μπορεί να παρακινήσουν την ολοκλήρωση ανάπτυξης της ρίζας και την επούλωση του πολφού έπειτα από κακώσεις ή μολύνσεις.

Χτυπημένο – αποσπασμένο δόντι (ολική εκγόμφωση)

Εάν ένα δόντι είναι εντελώς αποσπασμένο από το στόμα σας ο χρόνος έχει ουσιαστική σημασία. Το δόντι πρέπει να αντιμετωπιστεί ήπια αποφεύγοντας επαφή με την επιφάνεια της ρίζας. Εάν είναι βρώμικο τότε πρέπει να γίνουν πλύσεις με νερό γρήγορα και ήπια. Μην χρησιμοποιείτε σαπούνι ή οποιοδήποτε άλλο παράγοντα καθαρισμού και ποτέ μην τρίβετε ή βουρτσίζετε το δόντι. Εάν είναι εφικτό το δόντι πρέπει άμεσα να τοποθετηθεί πίσω στο φατνίο του. Όσο λιγότερο βρίσκεται έξω από το φατνίο, τόσο περισσότερες πιθανότητες υπάρχουν για να σωθεί. Καλέστε τον οδοντίατρό σας άμεσα!

Εάν δεν μπορείτε να βάλετε το δόντι πίσω στο φατνίο πρέπει να διατηρηθεί υγρό σε ειδικά διαλύματα που είναι διαθέσιμα σε φαρμακεία (όπως το Save-A-Tooth). Εάν αυτά τα διαλύματα δεν είναι διαθέσιμα, τότε το δόντι πρέπει να τοποθετηθεί σε γάλα. Με αυτό τα κύτταρα της ρίζας θα διατηρηθούν υγρά και ζωντανά για μερικές ώρες. Μια άλλη εναλλακτική είναι να τοποθετήσετε απλά το δόντι σας στο στόμα ανάμεσα στα ούλα και στα μάγουλα. Μην τοποθετείτε το δόντι σε νερό βρύσης γιατί τα κύτταρα στην επιφάνεια της ρίζας δεν θα το ‘ανεχτούν’.

Από την στιγμή που το δόντι έχει τοποθετηθεί πίσω στο φατνίο του, ο οδοντίατρός σας θα το αξιολογήσει και θα ελέγξει εάν υπάρχουν άλλες οδοντιατρικές κακώσεις ή παραμορφώσεις στο πρόσωπο. Εάν το δόντι δεν έχει τοποθετηθεί στο φατνίο του, ο οδοντίατρός σας θα το καθαρίσει προσεχτικά και θα το τοποθετήσει εκείνος. Θα τοποθετηθεί επίσης ένα ναρθηκάκι σταθεροποίησης για μερικές εβδομάδες. Ο οδοντίατρός σας ή ο ενδοδοντολόγος θα ξεκινήσει ενδοδοντική θεραπεία μια ή δυο εβδομάδες αργότερα αναλόγως με την εξέλιξη της ανάπτυξης της ρίζας. Φαρμακευτική ουσία θα τοποθετηθεί στο εσωτερικό του δοντιού και σε επόμενη επίσκεψη θα ακολουθήσει το μόνιμο σφράγισμα.

Το διάστημα που το δόντι ήταν εκτός στοματικής κοιλότητας και ο τρόπος που αποθηκεύτηκε πριν παραδοθεί στον γιατρό επηρεάζουν τις πιθανότητες διατήρησής του.

Κατάγματα στην ρίζα

Μια κάκωση στο δόντι μπορεί επίσης να καταλήξει και σε ένα οριζόντιο κάταγμα στην ρίζα του. Η θέση του κατάγματος καθορίζει την μακρόχρονη υγεία του δοντιού. Εάν το κάταγμα είναι κοντά στην απόληξη της ρίζας, οι πιθανότητες επιτυχίας είναι πολύ περισσότερες. Παρόλα αυτά, όσο πιο κοντά είναι το κάταγμα στην γραμμή των ούλων τόσο μικρότερο είναι και το ποσοστό της μακρόχρονης επιτυχίας. Μερικές φορές η σταθεροποίηση με νάρθηκα είναι απαραίτητη για κάποιο χρονικό διάστημα.

Οι τραυματικές κακώσεις διαφέρουν όταν γίνονται σε παιδιά;

Τα σπασμένα μόνιμα ή νεογιλά δόντια μπορούν αισθητικά να αποκατασταθούν. Σε σπάνιες περιπτώσεις, τα αποκολλημένα μόνιμα δόντια μπορούν να επανατοποθετηθούν. Όμως, βασικά δόντια που έχουν βγει από χτύπημα τυπικά δεν μπορούν να μεταφυτευτούν. Αυτό συμβαίνει επειδή η μεταφύτευση ενός τέτοιου δοντιού μπορεί να προκαλέσει περαιτέρω και μόνιμη ζημιά στο υποκείμενο μόνιμο δόντι που αναπτύσσεται μέσα στο κόκαλο.

Τα βασικά-μόνιμα δόντια των παιδιών που δεν είναι πλήρως διαπλασμένα την στιγμή του ατυχήματος απαιτούν ειδική φροντίδα και προσεχτική παρακολούθηση, αλλά δεν θα χρειαστούν όλα ενδοδοντική θεραπεία. Σε ένα αδιάπλαστο μόνιμο δόντι, η ροή του αίματος στο δόντι και η παρουσία κυτταρικών στελεχών στην περιοχή μπορεί να επιτρέψουν στον οδοντίατρο ή στον ενδοδοντολόγο σας να ‘κινητοποιήσει’ την συνεχόμενη ανάπτυξη της ρίζας.

Οι ενδοδοντολόγοι έχουν την γνώση και την εξειδίκευση να αντιμετωπίσουν στα παιδιά ρίζες που δεν έχουν σχηματιστεί πλήρως, έτσι ώστε σε μερικές περιπτώσεις οι ρίζες να μπορούν να συνεχίσουν να αναπτύσσονται. Οι ενδοδοντολόγοι θα κάνουν όλα όσα είναι δυνατά για να σώσουν το φυσικό δόντι. Πρόκειται για μια πηγή εξειδίκευσης για τα παιδιά που πολύ συχνά είναι θύματα οδοντιατρικών τραυμάτων.

Το δόντι θα χρειαστεί κάποια ειδική φροντίδα ή επιπλέον θεραπεία;

Η φύση της κάκωσης, το χρονικό διάστημα από τον τραυματισμό μέχρι την θεραπεία, ο τρόπος που αντιμετωπίστηκε το δόντι σας μετά  και η αντίδραση του οργανισμού σας θα επηρεάσουν την μακρόχρονη υγεία του δοντιού. Η έγκαιρη θεραπεία είναι πολύ σημαντική ειδικά όσον αφορά σε διασπασμένα ή αποκολλημένα (ολικώς εκγομφωμένα) δόντια έτσι ώστε να αποφευχθεί απορρόφηση της ρίζας.

Η απορρόφηση συμβαίνει όταν το σώμα σας, μέσα από δικούς του μηχανισμούς άμυνας, αρχίζει να απορρίπτει το ίδιο το δόντι σας σε αντίδραση προς την κάκωση. Μετά το τραύμα, πρέπει να επιστρέψετε στον οδοντίατρο ή στον ενδοδοντολόγο σας για εξέταση του δοντιού και/ή θεραπεία σε τακτά χρονικά διαστήματα διάρκειας μέχρι 5 έτη για να εξασφαλίσετε ότι δεν συμβαίνει απορρόφηση της ρίζας και ότι οι ιστοί που το περιβάλλουν συνεχίζουν να επουλώνονται. Πρέπει εδώ να σημειωθεί ότι μερικοί τύποι απορρόφησης είναι μη θεραπεύσιμοι.